تیروانینیک لە سەر ژیانی جولەکە لە کوردستان
کوردستان ئەکەوێتە ژێر دەستەی سی دەولەت و بەشە گەورەکەی ئەکەوێتە تورکیا و ئیران و سوریا و عیراق و ئەوشی کە ئێمە ئەیزانین هەموو جولەکەکان ئەکەوێتە بەشی عیراق ،بلاوبونەوەی جولەکە لە کوردستان ئەگەرێتەوە بۆ بنەماڵەی باشا ناسراوە بە ( ئەدیابین ) ئەوانیش هەولێریان بە بایتەختی خۆیان دانا ،
و جولەکەکان شوێنی نێشتەجێ بوونیان (موصل و هەولێر و دهوک و زاخۆ و سلێمانی ) لە سلێمانی گەرەکی جولەکان یان هەبوو ولە کەرکوک گەرەکی دیالی و لە خانقین عەلی وجە و بلاوبونەوە لە نێوان کورد و عەرەب و ترک و ئێرانی و کلدانی و یزیدیاکان و لە کوردستان جادەی زۆری بە ناوی جولەەکە هەبو لە زۆر شارە
و زمانی جولەکە لە کوردستان بە تیکلاوی بوو ئەرمەنی کوردی و عەرەب و فارسی و ترکیە ناویانا ( لشون ترجوم ) و جولەکە لە کوردستان قوتابخانەی ئاینەی و زانستیان کردوە لە زۆر گەرەکەکان ، و کۆمپانیایەکیان کردوە بە ناوی ( هەمووی جولەکە برادەرە ) لە سالی ( 1900) دا ،
جولەکە لە کوردستان توشی زۆر نارحەتی و ئازاردان لە میژوەکەیان لە لایەن باشا جەردەکان ئەوکاتە و دزینی سەروەتەکەیان بە زۆر لەبەر ئەو بوو جولەکەکان داوای یارمەتیان کرد لە ئاغاکان کرد و ئەوانیش داوای بارەیەکی زۆر ئەکرد بۆ بارستنیان و ئەوش وایکرد جولەکەکان لە کوردستان لە دیەکەوە برون بۆ دیەکی گەورە و لەویشەوە بۆ شار ،
و جولەکەکان باری ئابوریان باش نەما ، و هەموویان هەژار بوون و زۆربەیان ئێشەکەیان جنین و رەستەن بوو و بویاخەچی و زرەرنگەر و بینەچی و حەماڵ و مامۆستا و کشتوکاڵ و مەروماڵات ولە زاخۆش بازاریەکیان هەبوو بەناوی ( شەوکەت هودیعی ) واتا دوکانی جولەکە
و کوردستان مایەوە لەگەڵ قەبری بێغەمەرەکان جولەکە و مرقەدی بێغەمەر ( یونس) لە موصل و (دانیال) لە کەرکوک و (ئەستر ) و ( مردوخای ) لە هەمدان ،
لە ساڵی 40 لە کان سەدەی 20 جولەکەکان کوردستانیان جێ هیشت روێشتن بۆ ولاتانی جیهان و ئەمروش ژمارەیان کەم بوتەوە لە دوای بەنجا ساڵ تێبەر بون بەسەر جێهشتنی کوردستان و ئێستا نەوێ نویمان زانیاریان لەسەر جولەکە نیە